ეუთო-ში საქართველოს მეგობართა ჯგუფი რუსეთს ვალდებულებების შესრულებისკენ მოუწოდებს.
განცხადებაში ხაზგასმულია საქართველოს სუვერენიტეტისა და ტერიტორიული მთლიანობის მიმართ მხარდაჭერა და ასევე, გამოთქმულია შეშფოთება რუსეთის მიერ საქართველოს ტერიტორიის ნაწილების ოკუპაციის გამო. ერთობლივი განცხადების ავტორები რუსეთს მოუწოდებენ, უკან წაიღოს ოკუპირებული აფხაზეთისა და ცხინვალის რეგიონების ე.წ. დამოუკიდებელ სახელმწიფოებად აღიარება.
„1. წინამდებარე განცხადება კეთდება ბულგარეთის, კანადის, ჩეხეთის რესპუბლიკის, ესტონეთის, ფინეთის, ისლანდიის, ირლანდიის, ლატვიის, ლიეტუვას, ნორვეგიის, პოლონეთის, რუმინეთის, სლოვაკეთის, შვედეთის, უკრაინის, გაერთიანებული სამეფოსა და ამერიკის შეერთებული შტატების სახელით.
2. ჩვენ კვლავ ვადასტურებთ სრულ მხარდაჭერას საქართველოს სუვერენიტეტისა და ტერიტორიული მთლიანობის მიმართ, საერთაშორისოდ აღიარებული საზღვრების ფარგლებში.
3. საქართველოში რუსეთის სამხედრო შეჭრიდან ცამეტი წლის შემდეგ, ჩვენ კვლავ ღრმად შეშფოთებულნი ვართ საქართველოს ტერიტორიის ნაწილების ოკუპაციის გამო და ხაზს ვუსვამთ კონფლიქტის მშვიდობიანი გზით მოგვარების აუცილებლობას, გაერო-ს ქარტიის, ჰელსინკის დასკვნითი აქტისა და საერთაშორისო სამართლის სრული პატივისცემის საფუძველზე.
4. ჩვენ მივესალმებით საქართველოს მიერ, ევროკავშირის შუამავლობით გაფორმებული 2008 წლის 12 აგვისტოს ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ შეთანხმების შესრულებას. ჩვენ მოვუწოდებთ რუსეთის ფედერაციას დაუყოვნებლივ შეასრულოს ცეცხლის შეწყვეტის შეთანხმების ფარგლებში ნაკისრი მკაფიო ვალდებულება და გაიყვანოს თავისი ძალები კონფლიქტის დაწყებამდე არსებულ პოზიციებზე, ასევე, შეასრულოს ვალდებულებები, ჰუმანიტარული დახმარების მიწოდებაზე შეუფერხებელი წვდომის თაობაზე და ხელი არ შეუშალოს ადგილზე უსაფრთხოების საერთაშორისო მექანიზმების შექმნას. ჩვენ მოვუწოდებთ რუსეთს, უკან წაიღოს საქართველოს აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის რეგიონების ე.წ. დამოუკიდებელ სახელმწიფოებად აღიარება.
5. ჩვენ კიდევ ერთხელ ვადასტურებთ ღრმა შეშფოთებას საქართველოს აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის რეგიონებში რუსეთის სამხედრო წვრთნებისა და მიმდინარე სამხედრო ყოფნის გამო.
6. ჩვენ ვგმობთ რუსეთის ნაბიჯებს, რაც როგორც ჩანს, გამიზნულია საქართველო-რუსეთის სახელმწიფო საზღვრის ცალმხრივად დადგენისკენ, ოკუპირებული ტერიტორიების მონაკვეთებზე და საქართველოს სოფელ აიბღას ნაწილის კრასნოდარის მხარის შემადგენლობაში მიერთებისკენ. ჩვენ მოვუწოდებთ რუსეთს, უკან წაიღოს აღნიშნული პროცესი. ჩვენ ასევე შეშფოთებულნი ვართ, რუსეთის ფედერაციასა და საქართველოს აფხაზეთის რეგიონს შორის საერთო სოციალურ-ეკონომიკური სივრცის შექმნის შესახებ „პროგრამის“ განხორციელებასთან დაკავშირებით მიმდინარე საქმიანობით და ასევე საქართველოს სამხრეთ ოსეთის რეგიონთან ე.წ. ორმაგი მოქალაქეობის შესახებ შეთანხმებით, როგორც დე-ფაქტო ანექსიის მიმართულებით გადადგმული კიდევ ერთი ნაბიჯით. ჩვენ ვგმობთ საქართველოს აფხაზეთის და სამხრეთ ოსეთის რეგიონებში რუსეთის ფედერაციის სახელმწიფო დუმის მიერ 2021 წლის არჩევნების ჩატარებას და საარჩევნო უბნების უკანონოდ გახსნას, როგორც საქართველოს სუვერენიტეტის უხეშ დარღვევას.
7. ჩვენ აღვნიშნავთ ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს 2021 წლის იანვრის გადაწყვეტილებას, რომელიც ეხება საქართველოსა და რუსეთის ფედერაციას შორის 2008 წლის აგვისტოს შეიარაღებულ კონფლიქტს და მის შედეგებს, მათ შორის მის დასკვნებს, რომ 2008 წლის 12 აგვისტოს ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ შეთანხმების შემდეგ რუსეთის ფედერაცია ახორციელებს საქართველოს რეგიონებზე, აფხაზეთსა და სამხრეთ ოსეთზე, ეფექტურ კონტროლს, მათ შორის, მისი სამხედრო ყოფნის გზით. სასამართლომ ასევე დაადგინა, რომ რუსეთის ფედერაციამ, ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციის დარღვევით, აწამა ქართველი სამხედრო ტყვეები; თვითნებურად დააკავა და მოკლა ქართველი მშვიდობიანი მოქალაქეები; პასუხისმგებელი იყო მათდამი არაადამიანურ და დამამცირებელ მოპყრობაზე; აღკვეთა ეთნიკური ქართველების საკუთარ სახლებში დაბრუნება; ამასთან, სასამართლომ დაადგინა, რომ რუსეთის ფედერაციამ ვერ ჩაატარა გამოძიებები სამოქალაქო პირების მკვლელობის ფაქტებზე. ჩვენ მოვუწოდებთ რუსეთის ფედერაციას, სრულად შეასრულოს სასამართლოს გადაწყვეტილება, მათ შორის, მისცეს იძულებით გადაადგილებულ პირებს საკუთარ სახლებში უსაფრთხო და ღირსეული დაბრუნების საშუალება.
8. ჩვენ შეშფოთებულნი ვართ საქართველოს აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის რეგიონებში მცხოვრები ქართველების მიმართ ეთნიკური დისკრიმინაციისა და ძალადობის, მათ შორის, გადაადგილების თავისუფლებასთან, განათლებასთან, საცხოვრებელთან და ქონებასთან დაკავშირებული უფლებების უხეში დარღვევების, განსაკუთრებით იძულებით გადაადგილებულ პირთა სახლების განადგურების გამო. მოვუწოდებთ მათ, ვინც ახორციელებს კონტროლს, უზრუნველყონ ადამიანის უფლებათა დამცველი საერთაშორისო ორგანიზაციების სრული და შეუფერხებელი წვდომა საქართველოს რეგიონებში აფხაზეთსა და სამხრეთ ოსეთში. ჩვენ ვგმობთ გადაწყვეტილებას, აფხაზეთის რეგიონის ეთნიკურად ქართველებით დასახლებული გალის რაიონის სკოლებში, ქართული ენის, რუსულენოვანი სწავლებით ჩანაცვლების შესახებ.
9. ჩვენ განსაკუთრებით შეშფოთებულნი ვართ, საქართველოს აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის რეგიონების ადმინისტრაციული სასაზღვრო ხაზების გასწვრივ მავთულხლართების და სხვა ხელოვნური ბარიერების მონტაჟის და საქართველოს სამხრეთ ოსეთის რეგიონში ადმინისტრაციულ სასაზღვრო ხაზთან არსებული ე.წ. გადასასვლელი პუნქტების ორ წელზე მეტი ხნის განმავლობაში დახურვის გამო. იზოლაციამ და მუდმივმა შეზღუდვებმა გადაადგილების თავისუფლებაზე, ადგილზე ვითარების დესტაბილიზაცია გამოიწვია და სერიოზული ზემოქმედება მოახდინა კონფლიქტით დაზარალებულ რაიონებში მყოფი მოქალაქეების უსაფრთხოებაზე, კეთილდღეობასა და ჰუმანიტარულ პირობებზე, განსაკუთრებით კი, ახალგორში, სადაც, ანგარიშებზე დაყრდნობით, ადგილობრივი მოსახლეობა განიცდის მედიკამენტების და საკვების დეფიციტს და არ ეძლევათ წვდომა პენსიასა და სიცოცხლისთვის აუცილებელ საჭიროებებზე, მათ შორის, საქართველოს კონტროლირებად ტერიტორიაზე ხელმისაწვდომ ჯანდაცვის უფასო მომსახურებაზე. აღნიშნული ქმნის ახალგორის რაიონის შემდგომი დეპოპულაციის რისკს.
10. ჩვენ კვლავ ღრმად ვართ შეშფოთებულნი ადმინისტრაციული სასაზღვრო ხაზების მიმდებარედ მიმდინარე თვითნებური დაკავებებით და მოვითხოვთ ირაკლი ბებუასა და თვითნებურად დაკავებულთა დაუყოვნებლივ და უპირობო გათავისუფლებას.
11. ჩვენ ვგმობთ საქართველოს მოქალაქეების არჩილ ტატუნაშვილის, გიგა ოთხოზორიას და დავით ბაშარულის მკვლელობას და მოვუწოდებთ რუსეთს, აღმოფხვრას ნებისმიერი დაბრკოლება, დამნაშავეთა მართლმსაჯულების წინაშე წარსადგენად. ამ კონტექსტში, ჩვენ კიდევ ერთხელ ვუჭერთ მხარს საქართველოს პრევენციულ ნაბიჯებს, რომელთა მიზანია დაუსჯელობის აღმოფხვრა; ამასთან, აღვნიშნავთ საქართველოს მთავრობის მიერ ოთხოზორია-ტატუნაშვილის სიის მიღებას.
12. ჩვენ დადებითად აღვნიშნავთ აფხაზეთის რეგიონში ადმინისტრაციული სასაზღვრო ხაზის გასწვრივ ჰუმანიტარული დერეფნის გახსნას, რამაც COVID-19 პანდემიის პირობებში, ადამიანთა სიცოცხლე გადაარჩინა. ჩვენ ასევე პოზიტიურად ვაფასებთ, მიმდინარე წელს ე.წ. „გადასასვლელი პუნქტების“ ხელახლა გახსნას ენგურის ხიდზე. მოვითხოვთ, სრულად განახლდეს ადმინისტრაციული სასაზღვრო ხაზების გადასასვლელები აფხაზეთის და სამხრეთ ოსეთის რეგიონებში და ვიმედოვნებთ, რომ ამგვარი ნაბიჯი ხელს შეუწყობს COVID-19 პანდემიით გამოწვეული სოციალურ-ეკონომიკური ზემოქმედების შემსუბუქებას.
13. ჩვენ მხარს ვუჭერთ ჟენევის საერთაშორისო დისკუსიებს (GID), როგორც მნიშვნელოვან ფორმატს რუსეთ-საქართველოს გადაუჭრელი კონფლიქტის შედეგად წარმოქმნილი უსაფრთხოების, ადამიანის უფლებების და ჰუმანიტარული გამოწვევების მოსაგვარებლად. მოხარულნი ვართ, რომ მიმდინარე წლის განმავლობაში, გლობალური პანდემიის გამოწვევების მიუხედავად, ჟენევის საერთაშორისო დისკუსიების ოთხი შეხვედრა გაიმართა. ჩვენ ხაზს ვუსვამთ პროგრესის აუცილებლობას მოლაპარაკებათა ძირითად საკითხებზე, მათ შორის, როგორიცაა ძალის გამოუყენებლობა, საერთაშორისო უსაფრთხოების მექანიზმების შექმნა საქართველოს აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის რეგიონებში და იძულებით გადაადგილებულ პირთა და ლტოლვილთა უსაფრთხო, ღირსეული და ნებაყოფლობითი დაბრუნების უზრუნველყოფა, საერთაშორისო სამართლის შესაბამისად. ჩვენ მტკიცედ ვუჭერთ მხარს ჟენევის საერთაშორისო დისკუსიების ფარგლებში, ქალთა, მშვიდობისა და უსაფრთხოების დღის წესრიგის ასახვას, რათა ხელი შევუწყოთ ადგილზე საყოველთაო და მდგრად მშვიდობასა და უსაფრთხოებას.
14. გამოვხატავთ ჩვენს მხარდაჭერას ერგნეთში და გალში ინციდენტების პრევენციისა და მათზე რეაგირების მექანიზმების მიმართ და ხაზს ვუსვამთ მათ მნიშვნელოვან როლს, კონფლიქტის ესკალაციის პრევენციის და ადგილზე ადამიანების უსაფრთხოების და დაცვის უზრუნველყოფის მიმართულებით დასახმარებლად. გამოვხატავთ დიდ შეშფოთებას გალის ინციდენტების პრევენციისა და მათზე რეაგირების მექანიზმის ხანგრძლივი შეჩერების გამო და მოვითხოვთ მის განახლებას, შემდგომი შეფერხებისა და წინაპირობების გარეშე, ძირითადი წესების სრული დაცვით.
15. ჩვენ კიდევ ერთხელ ვადასტურებთ ევროკავშირის სადამკვირვებლო მისიის (EUMM) ურყევ მხარდაჭერას და მოვუწოდებთ რუსეთს, მისცეს ევროკავშირის სადამკვირვებლო მისიას თავისი მანდატის სრულად განხორციელების შესაძლებლობა, მათ შორის, ადმინისტრაციული სასაზღვრო ხაზის ორივე მხარეს ევროკავშირის სადამკვირვებლო მისიის წვდომის უზრუნველყოფის გზით.
16. ჩვენ მივესალმებით საქართველოს მთავრობის გადაწყვეტილებას, აამოქმედოს მრავალმხრივი პროცესი ყოვლისმომცველი სახის „დეოკუპაციისა და კონფლიქტის მშვიდობიანი მოგვარებისთვის სახელმწიფო სტრატეგიის“ შემუშავების მიზნით და დაიწყოს შერიგებისა და ჩართულობის პოლიტიკის სტრატეგიული განხილვა. ჩვენ მხარს ვუჭერთ საქართველოს მთავრობის სამშვიდობო ინიციატივას – „ნაბიჯი უკეთესი მომავლისკენ“, რომელიც მიზნად ისახავს საქართველოს აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის რეგიონებში მცხოვრები ადამიანების ჰუმანიტარული და სოციალურ-ეკონომიკური პირობების გაუმჯობესებას და დაშორიშორებულ თემებს შორის ნდობის აღდგენის ხელშეწყობას. ჩვენ მხარს ვუჭერთ აქტიურ მუშაობას შერიგებისა და ჩართულობის პროგრამებზე და მზად ვართ დახმარებისათვის.
17. ჩვენ მოვუწოდებთ ეუთო-ს საქართველოში კონფლიქტის მშვიდობიანი მოგვარების პროცესში ჩართულობისკენ. ვწუხვართ 2009 წელს საქართველოში ეუთო-ს მისიის დახურვის გამო და მოვუწოდებთ ეუთო-ს წევრ სახელმწიფოებს, მიიღონ გადაწყვეტილება აღდგეს საქართველოში ეუთო-ს მრავალგანზომილებიანი მისია, რომელსაც მონიტორინგის განხორციელების შესაძლებლობაც ექნება და ადმინისტრაციული სასაზღვრო ხაზის გასწვრივ შეუფერხებლად შეძლებს ფუნქციონირებას. მისიის აღდგენა მნიშვნელოვნად განამტკიცებს ეუთო-ს ჩართულობას ჟენევის საერთაშორისო დისკუსიებსა და ინციდენტების პრევენციისა და მათზე რეაგირების მექანიზმებში, ასევე ნდობის განმტკიცების ღონისძიებათა განხორციელებაში.
18. საქართველოს მეგობართა ჯგუფი განაგრძობს კონფლიქტისა და ადგილზე განვითარებული მოვლენების შესახებ ინფორმირებულობის დონის ამაღლებას, პასუხისმგებლობას აკისრებს რუსეთს ნაკისრი ვალდებულებების შესრულებასთან დაკავშირებით და მხარს უჭერს კონფლიქტის მშვიდობიანი გზით მოგვარებას“, – აღნიშნულია ერთობლივ განცხადებაში.
